Қазақстан цифрлық экономиканы дамытуда айтарлықтай ілгерілеуге жетті. Үкімет инновациялық жобаларға қолдау көрсетіп, цифрлық инфрақұрылымды жаңғыртуда. Бұл мақалада біз елдің цифрлық трансформациясының негізгі аспектілерін қарастырамыз.
Цифрлық Қазақстан бағдарламасы
"Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасы 2017 жылдан бастап іске қосылды және соңғы жылдары айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізді. Бағдарлама елдің барлық салаларын цифрландыруды көздейді.
2025 жылға қарай келесі жетістіктерге қол жеткізілді:
- Мемлекеттік қызметтердің 95%-дан астамы онлайн режимінде көрсетіледі
- Интернетке қол жетімділік 87%-ға жетті
- E-government порталын 8 миллионнан астам азамат пайдаланады
- Цифрлық сауаттылық деңгейі 73%-ға өсті
- IT секторының ІЖӨ-дегі үлесі 4,2%-ға жетті
Технопарктер және инновация орталықтары
Қазақстанда бірнеше ірі технопарк пен инновация орталығы жұмыс істейді. Астана қаласындағы Astana Hub — Орталық Азиядағы ең ірі халықаралық технопарк болып табылады. Онда 1000-нан астам IT-компания тіркелген.
Технопарктер стартаптарға кең мүмкіндіктер ұсынады:
"Astana Hub біз үшін шын мәнінде оңтайлы орта жасады. Мұнда біз халықаралық инвесторлармен танысып, өз бизнесімізді дамыта алдық" - Дәурен Айтжанов, TechStart компаниясының негізін қалаушы
Қолдау шаралары
Үкімет стартаптарға әртүрлі қолдау көрсетеді. Грант бағдарламалары, салықтық жеңілдіктер және менторлық қолдау арқылы жас кәсіпкерлер өз идеяларын іске асыра алады. 2025 жылы ғана 150-ден астам жоба мемлекеттік қаржыландыру алды.
Электронды коммерция
Қазақстандағы электронды коммерция нарығы жылдам қарқынмен өсуде. 2025 жылы онлайн сауданың көлемі 2 триллион теңгеден асты. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 35% өсім.
Халықаралық платформалармен қатар, отандық онлайн дүкендер де дамып келеді. Kaspi, Choco, Wildberries сияқты платформалар миллиондаған қазақстандықтарға қызмет көрсетеді.
Fintech революциясы
Қаржылық технологиялар секторы да қарқынды дамуда. Мобильді банкинг, цифрлық әмияндар және криптовалюталық платформалар кең тарала бастады.
Kaspi.kz суперприложениясы — әлемдік деңгейде танылған қазақстандық fintech табысының мысалы. Оның пайдаланушылар саны 14 миллионнан асты. Платформа банкинг, төлем, онлайн сауда және басқа да қызметтерді біріктіреді.
Блокчейн технологиялары
Қазақстан блокчейн технологияларын да белсенді енгізуде. Бірнеше пилоттық жобалар іске қосылды: мемлекеттік тізілімдерді басқару, сертификаттарды растау және жеткізу тізбектерін бақылау саласында.
Білім беру және кадрлар
Цифрлық экономиканың дамуы білікті мамандарды қажет етеді. Қазақстандық университеттер IT мамандықтары бойынша оқытуды кеңейтуде. Сондай-ақ, көптеген онлайн платформалар мен курстар қол жетімді.
Статистика
15K+
IT мамандар жыл сайын дайындалады
200+
IT компаниялар экспортқа жұмыс істейді
$2.5B
IT секторының жылдық айналымы
Шағын және орта бизнесті цифрландыру
Үкімет шағын және орта бизнестің цифрлануына ерекше көңіл бөледі. Арнайы платформалар мен кеңес беру орталықтары кәсіпкерлерге цифрлық құралдарды пайдалануға үйретеді.
2025 жылы іске қосылған Digital Bridge бағдарламасы 50 мың шағын бизнесті цифрландыруға көмектесті. Олар онлайн сатуды бастап, бухгалтерия мен қоймаларды басқаруды автоматтандырды.
Киберқауіпсіздік
Цифрландырудың өсуімен қатар киберқауіпсіздік мәселелері де өзекті болып отыр. Қазақстан бұл бағытта да белсенді жұмыс жүргізуде.
Ұлттық киберқауіпсіздік орталығы құрылды. Ол киберқауіптерді бақылап, оларға жедел жауап береді. Сондай-ақ, халықты цифрлық қауіпсіздік туралы ақпараттандыру жұмыстары жүргізілуде.
Болашаққа қадам
Қазақстанның цифрлық экономикасының болашағы жарқын. Үкімет 2030 жылға қарай IT секторының ІЖӨ-дегі үлесін 8%-ға жеткізуді жоспарлап отыр.
Келесі жылдары жасанды интеллект, үлкен деректер, Интернет заттары және басқа да озық технологиялар белсенді енгізілетін болады. Қазақстан өзін Орталық Азияның цифрлық хабы ретінде бекітуге ұмтылуда.
Қорытынды
Қазақстанның цифрлық экономикасы қарқынды дамуда. Мемлекеттік қолдау, дамыған инфрақұрылым және білікті кадрлар елдің цифрлық трансформациясын қамтамасыз етуде. Бұл процесс экономиканың өсуіне, жаңа жұмыс орындарының ашылуына және халықтың өмір сапасының жақсаруына ықпал етеді.
Цифрлық Қазақстан — бұл тек лозунг емес, бұл біздің болашағымыз. Әрбір азамат, кәсіпкер және компания бұл процестің бөлігі бола алады.
